Κατά τη διάρκεια του παπικού κονκλαβίου του 2013 η Καθολική Εκκλησία έχει επικριθεί για την αποτυχία της να εκφράσει επαρκώς το Νότο, ο οποίος συγκεντρώνει πλέον την πλειοψηφία των Καθολικών. Το άρθρο αυτό χρησιμοποιεί έννοιες από τη θεωρία ψηφοφορίας για να ερευνήσει αν ο Βορράς και ο Νότος είναι ίσοι στα μάτια της εκκλησίας και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Νότος όντως δεν εκπροσωπείται επαρκώς. Σε έναν δίκαιο κόσμο, το Μεξικό και οι Φιλιππίνες θα έπρεπε να έχουν επτά περισσότερους καρδινάλιους και η Ιταλία να έχει 23 λιγότερους.
Η κάλυψη του παπικού κονκλαβίου από τα ΜΜΕ αποκάλυψε πως η Ιταλία κατέχει περίπου το ένα πέμπτο των ψήφων και οι ΗΠΑ περίπου το ένα δέκατο, ποσοστά που φαίνονται κάπως μεγάλα σε σχέση με το δισεκατομμύριο Καθολικών ανά τον κόσμο. Πράγματι, η καθολική εκκλησία έχει επικριθεί για την αποτυχία της να δώσει στον Νότο ανά τον κόσμο την κατάλληλη εκπροσώπηση, δεδομένου του ότι συγκεντρώνει πλέον την πλειοψηφία των Καθολικών.
Η δύναμη της Ιταλίας στο κονκλάβιο είναι πολύ παλιά και εξηγείται από την παρουσία του Βατικανού στην Ιταλία σε μια εποχή που η επικοινωνία και η μεταφορά ήταν αργές και δύσκολες. Κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα, καρδινάλιοι από τις αγγλικές περιφέρειες έχαναν τακτικά τα κονκλάβια, φθάνοντας στη Ρώμη μετά την εκλογή του νέου Πάπα.
Με τη σύγχρονη τεχνολογία στην υπηρεσία μας σήμερα, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας λόγος για να δικαιολογήσει την ιταλική υπεροχή. Όσον αφορά τις ΗΠΑ, έχει αποδειχθεί ότι μέχρι προσφάτως δεν εκπροσωπούνταν επαρκώς. Αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Ωστόσο, αυτή είναι μια βόρεια χώρα και όπως δείχνει παρακάτω ο χάρτης του Pew Research Center, ο Τροπικός του Καρκίνου διαχωρίζει καλά τον Καθολικό πληθυσμό.
Σχήμα 1.
Καθολικοί πληθυσμοί
Θεωρία ψηφοφορίας και κατανομή ψήφων
Η χρήση μαθηματικών για την ανάλυση επισήμων διαδικασιών λήψης αποφάσεων έχει μακρύ προηγούμενο (π.χ. Buchanan και Tullock 1962, Hirschman 1970, Olsen 1965, Downs 1957 και Felsenthal και Machover 1998). Το πρόσφατο κονκλάβιο μας δίνει την ευκαιρία να εφαρμόσουμε τις έννοιες της θεωρίας ψήφου και κατανομής και να αναρωτηθούμε αν ο Βορράς και ο Νότος είναι ίσοι στα μάτια της εκκλησίας. Επικεντρώνουμε την προσοχή μας στην αναλογική εκπροσώπηση, αφού η εφαρμογή της αρχής της ισότητας είναι τόσο αγαπητή στους Καθολικούς (και τους δημοκράτες). Χρησιμοποιούμε μια πρόσφατη μελέτη του PEW για τη χριστιανική πίστη, μια πληθυσμιακή μελέτη από την Παγκόσμια Τράπεζα και την υπηκοότητα των καρδιναλίων που έχουν το δικαίωμα ψήφου στα κονκλάβια από το 1963 και μετά για να μάθουμε περισσότερα σχετικά με την αντιπροσωπευτικότητα.
Στους υπολογισμούς μου, ο Βορράς περιλαμβάνει την Ευρώπη συγκεντρώνει και τα παρακλάδια της (τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία), τα ποσοστά των καθολικών είναι σε εκατομμύρια, οι καρδινάλιοι είναι εκείνοι που παρακολούθησαν το τελευταίο κονκλάβιο και η Στάθμιση είναι ο λόγος των προαναφερθέντων με τους προηγούμενους, δηλαδή, το πόσοι Καθολικοί χρειάζονται για να τους δοθεί ένας εκλέκτορας.
Επί του παρόντος, υπάρχουν 9.3 εκατομμύρια Καθολικοί ανά καρδινάλιο με δικαίωμα ψήφου. Αν ακολουθήσουμε την αρχή της αναλογικότητας, η οποία χρησιμοποιείται στα Συντάγματα των δημοκρατικών χωρών, σε κάθε χώρα που φιλοξενεί περισσότερους από 9.3 εκατομμύρια Καθολικούς «θα πρέπει» να «δοθεί» ένας καρδινάλιος.
Προφανώς θα πρέπει να αναμένεται μια κάποια τοπική παραλλαγή: Οι βόρειες και νότιες περιοχές συγκεντρώνουν πολλές χώρες, οπότε αυτές οι διαφορές πρέπει να βγάζουν το μέσο όρο για να παράγουν παρόμοιες σταθμίσεις. Όπως μπορεί να φανεί από τους παρακάτω πίνακες, αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Πίνακας 1.
Καρδινάλιοι και Καθολικοί στις βόρειες και νότιες χώρες
Ο βασικός Καθολικός πληθυσμός έχει διπλασιαστεί από το 1963 και ομοίως το κονκλάβιο έχει αυξηθεί σε μέγεθος. Το μερίδιο των καρδιναλίων από τον Βορρά πρώτα μίκρυνε, αλλά παρέμεινε σταθερό από το 1978 στα δύο τρίτα, ενώ ο βόρειος πληθυσμός των Καθολικών έχει μειωθεί από το μισό στο ένα τρίτο του παγκόσμιου συνόλου. Υπήρχε επομένως μια ανισορροπία πριν από 50 χρόνια και δεν έχει διορθωθεί μέχρι και σήμερα. Για να αξιολογηθεί η παραμόρφωση της εκπροσώπησης με το πέρασμα των χρόνων, υπολογίζουμε την αναλογία των σταθμίσεων, το Wsouth με το Wnorth. Η ανισότητα, όπως μετράται από το λόγο Q, αρχικά μειώθηκε από το 3.3 στο 2.2, αλλά στη συνέχεια ενισχύθηκε σοβαρά στο 3.8.
Προσφέρουμε τώρα κάποια πιο λεπτομερή στατιστικά στοιχεία ανά χώρα.
Ο πίνακας 2 δείχνει τις τρέχουσες σταθμίσεις (λόγος πληθυσμού επί καρδιναλίων). Ο λόγος του μεγαλύτερου προς το χαμηλότερο είναι 542, αλλά αυτό το εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή, δεδομένου ότι υπόκειται σε μεγάλες αλλαγές κατά την ανανέωση των καρδιναλίων. Με την αφαίρεση των άκρων, η αναλογία θα μειωθεί περίπου στο 80 το οποίο εξακολουθεί να είναι αρκετά μεγάλο σε σύγκριση με άλλα συστήματα κατανομής. Πράγματι, η αναλογία είναι συνήθως μεταξύ τεσσάρων και πέντε στην κατανομή των κοινοβουλευτικών εδρών μεταξύ των περιφερειών μιας χώρας, π.χ. στη Γαλλία, τον Καναδά, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία (και στη Σουηδία). Η παρουσίαση αυτή παραλείπει επίσης τις μεγάλες καθολικές χώρες που σήμερα δεν αντιπροσωπεύονται από καρδινάλιο που να έχει το δικαίωμα ψήφου. Εμείς έτσι προχωράμε στη χρήση ενός αξιωματικού πλαισίου.
Πίνακας 2.
Καθολικοί πληθυσμοί και καρδινάλιοι
Ο πίνακας 3 παρακάτω ταξινομεί τις χώρες με βάση τον αριθμό των Καθολικών με φθίνουσα πορεία, το ακριβές ποσοστό των καρδιναλίων που αξίζει η καθεμία με βάση το τρέχον μέγεθος του κονκλαβίου των 117, τη δίκαιη στρογγυλοποίηση με τη μέθοδο του μεγαλύτερου υπόλοιπου, τον πραγματικό αριθμό των καρδιναλίων και τη διαφορά. Σε έναν δίκαιο κόσμο, το Μεξικό και οι Φιλιππίνες θα πρέπει να έχουν επτά παραπάνω καρδινάλιους. Η Ιταλία θα έπρεπε να έχει 23 λιγότερους.
Πίνακας 3.
Ο δίκαιος αριθμός των καρδιναλίων Ο Πίνακας 4 παρουσιάζει τις χώρες που αξίζουν ένα καρδινάλιο (δύο για την Ουγκάντα), αλλά δεν έχουν κανένα, εκείνες που έχουν έναν και θα εξακολουθούσαν να τον έχουν με τη χρήση της τρέχουσας μεθόδου στρογγυλοποίησης και αυτές των οποίων ο καρδινάλιος θα έπρεπε να μην ανανεωθεί.
Πίνακας 4.
Ποιές χώρες αξίζουν έναν καρδινάλιο;
Συμπέρασμα Η μόνη λογική εξήγηση βρίσκεται στην εκκλησιαστική ιεραρχία που φαίνεται απρόθυμη να παραδώσει την εξουσία σε εκείνους που εκπροσωπούν την μεγαλύτερη μάζα των Καθολικών. Οι νότιες ρίζες του νέου Πάπα μπορούν τότε να ερμηνευθούν ως μια ευκαιρία για δίκαιη αλλαγή.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο VoxEU.org, ένα policy portal που ιδρύθηκε από το Center for Economic Policy Research (CEPR)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου