Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2012

Θανάσης Παπαθανασίου: Φίλοι της Αριστεράς, μην κατεβάζετε τον σκούφο πάνω στα μάτια

Πρώτη δημοσίευση : Δρόμος της Αριστεράς


...Λέω ότι ο νεοφιλευθερισμός ευνοεί την κατασκευή ανυπόστατων ανθρώπων. Αλλά, από ολότελα διαφορετική σκοπιά, μπορεί να ενέχεται σε κάτι τέτοιο και η Αριστερά.Συνήθως νοεί τους μετανάστες απρόσωπα, ισοπεδωτικά και πατερναλιστικά, σαν συμπαγή μάζα ή σαν αγαθούς αγρίους. Αλλά τον συγκεκριμένο, τον ενυπόστατο άνθρωπο τον συνιστούν οι πολλές και ταυτόχρονες ταυτότητές του: ο πολιτισμός του, η τάξη του, η θρησκεία του, το αξιακό του σύστημα...»

Κύριε Παπαθανασίου, σε πρόσφατο κείμενό σας σημειώνατε ότι τα συμφέροντα του άγριου καπιταλισμού και η αστοργία για την έννοια του δημόσιου χώρου άφησαν το μεταναστευτικό ζήτημα να βαλτώσει. Στο ίδιο κείμενο «εγκαλούσατε» την Αριστερά λέγοντας ότι με τη στάση της επί του θέματος, άφησε την πολύτιμη συνηγορία της υπέρ της ανθρωπιάς να ακούγεται αφερέγγυα, διευκολύνοντας έτσι, τη δημοφιλία του μισαλλόδοξου λόγου. Θα ήθελα να αναπτύξετε αυτή σας την άποψη.

Βασικό νεύρο του καπιταλισμού και δη στη νεοφιλελεύθερη αγριάδα του, είναι η εννόηση των πάντων ως οικονομικών αξιών. Ο ίδιος ο άνθρωπος γίνεται πρωτίστως αναλώσιμο. Παρ’ όλο που ο καπιταλισμός συνοδεύει τις φιλελεύθερες δημοκρατίες, οι οποίες διακηρύσσουν την αξία και τα δικαιώματα του ατόμου, η οικονομίστικη λογική υπερισχύει. Γι’ αυτό, άλλωστε, βλέπουμε σήμερα στην Ευρώπη την πολιτική να σαρώνεται από τη λογιστική. Σε περιόδους ευμάρειας ο καπιταλισμός παράγει τον εγωκεντρικό και άπληστο καταναλωτή, σε περιόδους διασάλευσης της νηνεμίας ευνοεί την αναβίωση του δουλεμπόριου. Ειδικά η άτακτη μετανάστευση υπονοεί ανθρώπους ευτελείς στην αναχώρησή τους και ανυπόστατους στην άφιξή τους.

Απέναντι σ’ αυτά βρίσκονται όσοι αρνούνται την εμπορευματοποίηση των πάντων και πιστεύουν στην ιερότητα του ανθρώπου, η οποία μεταφράζεται σε αλληλεγγύη προς κάθε αναγκαιμένο αδιάκριτα. Έχουμε, ωστόσο, περάσει σε μισοσκόταδους καιρούς που αυτό το πρόταγμα της αλληλεγγύης φέρνει συχνά σε αμηχανία τους υποστηρικτές του. Η πανανθρώπινη ανθρωπιά (κοντολογίς ο άνθρωπος στην αυθεντικότερη μορφή του: σε στάση αγάπης προς τον ολότελα ξένο κι όχι προς τον βιολογικά, πολιτισμικά ή ιδεολογικά συγγενή) έχει ως κύριο επιχείρημα τον πόνο, ή μάλλον το ότι δεν αντέχεται ο πόνος του άλλου και η αδικία. Επιχείρημα ιλιγγιωδώς σημαντικό για την ανθρωπιά, μα πολύ αδύναμο απέναντι σε λογιστικούς ρεαλισμούς. Θεμελιώδες χρέος, λοιπόν, είναι να μην υποσταλεί η σημαία της ανθρωπιάς. Οι μισαλλόδοξες ιδέες μουσκεύουν ήδη τον πλατύ κεντρώο χώρο, τον λεγόμενο χώρο των νοικοκυραίων. Με όρους πολιτικής θεολογίας θα έλεγα ότι έχει ήδη εκκολαφθεί το δαιμονικό, όπως είχαν ονομάσει στη Γερμανία την ανάδυση του ναζισμού οι αντιναζιστές Χριστιανοί. Και μαζί χρειάζεται δουλειά πάνω σε μια σειρά αντιφάσεων, παραλείψεων και εκκρεμοτήτων, ώστε η σημαία να παραπέμπει σε κάτι αληθινό. Για να αντιμετωπίσει τους κακούς λύκους μέσα στην ιστορία, η Κοκκινοσκουφίτσα χρειάζεται να μην κατεβάζει πάνω στα μάτια τον σκούφο για τον οποίον δικαίως καμαρώνει!

Παραδόξως, το δικό της πρόταγμα της ανθρωπιάς το ροκανίζει η Αριστερά, όποτε η ίδια κλείνεται σε οικονομίστικες λογικές. Οι Αριστεροί που ανοίγονται σε διάλογο με ανθρώπους άλλων εννοιολογικών εργαλείων ή διαφορετικής αριστερότητας, είναι ομολογουμένως ευάριθμοι και δεν κατορθώνουν να δώσουν τον τόνο. Αξίζει, λ.χ., να συζητηθεί κατά πόσο η μονοδιάστατη ερμηνεία του ανθρώπου απλώς ως αθροίσματος των κοινωνικών του σχέσεων πτωχεύει το ανθρώπινο φαινόμενο, προωθεί την αποδοχή κοινωνικών αυτοματισμών και μειώνει την ετοιμότητα για εκπλήξεις στην ιστορία.

Είπα ότι ο νεοφιλευθερισμός ευνοεί την κατασκευή ανυπόστατων ανθρώπων. Αλλά, από ολότελα διαφορετική σκοπιά, μπορεί να ενέχεται σε κάτι τέτοιο και η Αριστερά. Συνήθως νοεί τους μετανάστες απρόσωπα, ισοπεδωτικά και πατερναλιστικά, σαν συμπαγή μάζα ή σαν αγαθούς αγρίους. Αλλά τον συγκεκριμένο, τον ενυπόστατο άνθρωπο τον συνιστούν οι πολλές και ταυτόχρονες ταυτότητές του: ο πολιτισμός του, η τάξη του, η θρησκεία του, το αξιακό του σύστημα (αλλιώς κινούμαστε στην πλατωνικότερη μεταφυσική, παθιαζόμενοι όχι με τον ένσαρκο άνθρωπο, αλλά με την ιδέα του ανθρώπου). Αν νομίζεις ότι ξοφλάς ξεπετώντας όλα αυτά απλώς ως «εποικοδομήματα», θα περιέλθεις σε αδυναμία να αναμετρηθείς με τη σημερινότητα: σε αδυναμία να διακρίνεις τις υποκουλτούρες στα σπλάχνα κάθε εθνοτικότητας, σε αδυναμία να αντιληφθείς ότι κάθε πολιτισμός συντίθεται από φωτεινά και σκοτεινά σημεία, ότι ο εθνικισμός και ο φονταμενταλισμός είναι κακά όπου κι αν φυτρώνουν. Κληρονόμοι οι αριστεροί μιας ματιάς ριζικά αντιουσιοκρατικής, στην πλειονότητά τους σκέφτονται με εντυπωσιακά ουσιοκρατικό τρόπο, μιλώντας αφηρημένα για «θρησκεία» και όντας απρόθυμοι να διακρίνουν μεταξύ θεολογιών που παράγουν θεοκρατία και θεολογιών που θεωρούν τη θεοκρατία βλασφημία.

Το μεταναστευτικό συνυφαίνεται με τα σύνθετα ζητήματα του κομμουνιταρισμού, δηλαδή της αξίωσης των θρησκευτικο-πολιτισμικών κοινοτήτων να είναι περίκλειστες και αυτόνομες. Ο ακραιφνής κομμουνιταρισμός δημιουργεί γκέτο όπου δεν φτάνει το φως του δημοσίου χώρου, νοούμενου ως του πολύτιμου φόρουμ όπου όλες οι προτάσεις νοηματοδότησης τους ανθρωπίνου βίου εκτίθενται, αναμετρώνται και λογοδοτούν. Αλλά πώς να δεις έγκαιρα τον κίνδυνο του γκέτο, όταν έχεις μείνει κολλημένος στην πιο αστική αντίληψη, ότι η θρησκεία αφορά τα ιδιωτικά ανήλιαγα (σαν τη σχέση καταναλωτή και σαμπουάν) κι όχι το δημόσιο χώρο; Τα γκέτο δεν είναι κακά απλώς επειδή έχουν κακές συνθήκες υγιεινής, αλλά, πολύ περισσότερο, επειδή υποθάλπουν σκοταδισμό και φονταμενταλισμό. Απερίφραστος ή μασκαρεμένος σε κοινοβουλευτική λαϊκιστική δεξιά, ο εθνικοσοσιαλισμός μιλά κατά της πλουτοκρατίας, υπέρ του λαού, κατά της υποτέλειας. Πώς θα εξηγήσει πειστικά η Αριστερά σε τι διαφέρει ο δικός της αντιπλουτοκρατικός λόγος, η δική της επίκληση του λαού; Μένοντας σε αδούλευτη συνθηματολογία, οι δύο λόγοι θα φαίνονται όλο και πιο συγγενείς και θα σπρώχνονται όλο και περισσότεροι πολίτες στο νεοναζισμό, αφού αυτός φαντάζει αποτελεσματικότερος. Φρονώ ότι εδώ χρειάζεται ιδιαίτερα να ανακριθούν δυο ζητήματα: η βία και η αγάπη. Για τους ναζί είναι αδύνατη η αμφισβήτηση της βίας, ενώ είναι εφικτή για την Αριστερά. Για τους ναζί η αγάπη (η αγάπη η αληθινή, η πανανθρώπινη) είναι κουσούρι. Για την Αριστερά είναι μεδούλι - αν βέβαια δεν εγκλωβιστεί κανείς στο βιολογισμό που τη σνομπάρει ως «υπερεκτιμημένη χημική διαδικασία», όπως έλεγε ο Αλ Πατσίνο στον Δικηγόρο του Διαβόλου.

Η διοικούσα Εκκλησία είναι χρεώστης: οφείλει να σταματήσει να συντηρεί θρησκευτικότητες βάναυσα αντίθετες προς το ευαγγέλιο. Ναζισμός, φασισμός, μισαλλοδοξία αποτελούν τον αντίποδα του Χριστιανισμού και μόνο χύμα μπορεί να λεχθεί αυτό. Οι παπάδες και οι πιστοί που επιμένουν στις ενορίες να φτιάχνουν φαγητό για τους πάντες, Έλληνες και μετανάστες αδιάκριτα, επειδή δέχονται τον Χριστό μέσα στην ιστορία ως ξένο και άστεγο, αποτελούν την ορθόδοξη εκκλησία, σε αντιδιαστολή προς τους θρησκευάμενους που είτε κρυφομισούν τη δημοκρατία είτε διαπρέπουν στα συστημικά παιχνίδια. Αυτό οφείλει παράλληλα να εκφραστεί με λόγο, ως ομολογία και μαρτυρία. Το γενναίο κείμενο του παπα-Δημήτρη Θεοφίλου Σιωπηρή συνενοχή ή αντίδραση στον φασισμό;, ένα διαμάντι που βρίσκεται στο Διαδίκτυο από τις αρχές Ιουλίου και θέτει την ιεραρχία ενώπιον των ευθυνών της, εκφράζει την ψυχή μας. Παρόμοια, το κίνημα της «Χριστιανικής Δημοκρατίας» στις αρχές του Σεπτέμβρη υπέβαλε στην Ιερά Σύνοδο «Αίτημα πνευματικής καταδίκης του Εθνοφυλετισμού-Νεοναζισμού», ενώ ήδη λειτουργεί στο Facebook η «Πρωτοβουλία Χριστιανών κατά του Εθνοφυλετισμού, Νεοφασισμού, Νεοναζισμού».

Στη συγκυρία αυτή η Αριστερά βρίσκεται ξανά μπροστά σε ένα στοίχημα, και μάλιστα σε ένα στοίχημα που την φέρνει σε θέση αντίστοιχη προς αυτήν της Ιεράς Συνόδου, όσο κι αν αυτή η φράση θα κάνει πολλούς αριστερούς που θεωρούν καθήκον τον αντικληρικαλισμό, να βγουν από τα ρούχα τους! Τη στιγμή που οι «Χρυσαυγίτες» κάνουν το ανουσιούργημα να εμφανίζονται ως δυνάμεις κρούσης ενός μισαλλόδοξου ελληνικού «χριστιανισμού» (αποκρύπτοντας τον διακηρυγμένο παγανισμό τους, τώρα που διεμβολίζουν τους νοικοκυραίους), η μεν Σύνοδος θα είναι ένοχος αποστασίας αν δεν αποκηρύξει ρητά αυτή την «προστασία», η δε Αριστερά θα είναι ένοχη σκοταδισμού αν αναλίσκεται σε συνειρμούς που ταυτίζουν τον Χριστιανισμό με τους βιαστές του! Είναι οδυνηρό, μα, σε αμφότερες τις περιπτώσεις, οι ένοχοι θα χορεύουν (καθένας με το δικό του μπρίο) στα τύμπανα που κρούει η Χρυσή Αυγή! Όλως αλλιώτικα, όμως, χτυπά η καρδιά του ευαγγελίου, παρόλο που η ηχορύπανση χρόνων πολλών έχει βαλθεί να το επικαλύψει.Θα κατεβάσετε τον σκούφo πάνω στ’ αυτιά, φίλοι;

* O Θανάσης Παπαθανασίου είναι δρ Θεολογίας, αρχισυντάκτης του περιοδικού Σύναξη.

Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2012

Ο πολιτισμός της Ορθοδοξίας μπορεί να συμπορευθεί με την εξέγερση.H υπόθεση Pussy Riots


Πρώτη Δημοσίευση:Αυγή 14/10/2012

Ο πολιτισμός της Ορθοδοξίας μπορεί να συμπορευθεί με την εξέγερση

Όταν ο Κύριλλος Γκουντιάγιεφ, παλιός συνάδελφος του Πούτιν στην KGB, ανέβηκε στον θρόνο του πατριάρχη, ο καθεδρικός ναός του Σωτήρος άρχισε να αποκτά σημαίνουσα συμβολική σημασία για το ρωσικό κράτος. Μετατράπηκε σε ένα φανταχτερό σκηνικό για τις επιδιώξεις των δυνάμεων Ασφαλείας, οι οποίες και αποτελούν την κύρια πηγή της εξουσίας στη σημερινή Ρωσία.

Γιατί ο Πούτιν αισθάνεται την ανάγκη να εκμεταλλευθεί την ορθόδοξη θρησκεία και την αισθητική της; Ας θυμηθούμε ότι η Ορθοδοξία συνδέεται στενά με την ακμή της τσαρικής Ρωσίας, όταν η εξουσία δεν πήγαζε από δημοκρατικές εκλογές και την κοινωνία των πολιτών, αλλά από τον Θεό τον ίδιο. Πώς το πέτυχε αυτό ο Πούτιν; Προφανώς, οι αρχές εκμεταλλεύτηκαν ένα δεδομένο της σοβιετικής εποχής, όταν η Ορθοδοξία απέκτησε μια αύρα χαμένης Ιστορίας, μιας θρησκείας που είχε συντριβεί από το ολοκληρωτικό καθεστώς, και ως εκ τούτου συνιστούσε μια αντιπολιτευόμενη κουλτούρα. Οι αρχές αποφάσισαν να οικειοποιηθούν αυτή την ιστορική αίσθηση της απώλειας, προκειμένου να προωθήσουν ένα πολιτικό σχέδιο για την αποκατάσταση των χαμένων πνευματικών αξιών της Ρωσίας, εγχείρημα που ελάχιστη σχέση έχει με τη γνήσια ανησυχία για τη διαφύλαξη της Ιστορίας και του πολιτισμού της ρωσικής Ορθοδοξίας.

Η εφαρμογή αυτού του καλοστημένου πολιτικού σχεδίου απαίτησε μπόλικο επαγγελματικό φωτισμό και εξοπλισμό βιντεοσκόπησης, άφθονο τηλεοπτικό χρόνο για πολύωρες ζωντανές μεταδόσεις και πάμπολλες ηθικοπλαστικές ιστορίες, με τον Πατριάρχη να νουθετεί το ποίμνιο, οδηγώντας το στη σωστή πολιτική επιλογή, σε μια προεκλογική συγκυρία δύσκολη για τον Πούτιν. Επιπλέον, ο τηλεοπτικός βομβαρδισμός πρέπει να είναι διαρκής: οι εικόνες πρέπει να εντυπωθούν στο μυαλό και να ανανεώνονται συνεχώς, δημιουργώντας την αίσθηση ότι πρόκειται για κάτι φυσικό, μόνιμο και υποχρεωτικό.

Το μουσικό μας δρώμενο, στον καθεδρικό του Σωτήρος, με το τραγούδι «Μητέρα του Θεού, διώξε τον Πούτιν», διερρήγνυε αίφνης τη μηντιακή εικόνα, την οποία το κράτος τόσο καιρό φιλοτεχνούσε, αποκαλύπτοντάς την ψευτιά της. Τολμήσαμε, χωρίς την ευλογία του Πατριάρχη, να συνδέσουμε οπτικά την κουλτούρα της Ορθοδοξίας με την κουλτούρα της διαμαρτυρίας. Γιατί πιστεύουμε ότι ο ορθόδοξος πολιτισμός δεν ανήκει μόνο στη Ρωσική Εκκλησία, τον Πατριάρχη και τον Πούτιν, αλλά μπορεί κάλλιστα να συμμαχήσει και να συμπορευθεί με την εξέγερση των πολιτών, με το πνεύμα της διαμαρτυρίας στη Ρωσία.



Κάτια Σαμούτσεβιτς


Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2012

Εθνοπαγανισμός,Ορθοδοξία,Αριστερά




Πρώτη δημοσίευση:LLS

Δημοσιεύθηκε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του Γ.Καραμπελιά (εδώ) , η οποία αναφέρεται στο φαινόμενο της Χρυσής Αυγής. Η ανάλυση γίνεται από την οπτική της Πατριωτικής Αριστεράς και επισημαίνει πολύ συνοπτικά :
• Η Ελλάδα δεν ανήκει στο πυρήνα των καπιταλιστικών χωρών αλλά έχει ανοικτά ζητήματα εδαφικής ασφάλειας. Επομένως η αριστερά δεν μπορεί να αντιμετωπίζει τα ζητήματα εθνικής υπόστασης με το ίδιο τρόπο που αυτά αναδύονται στην Κεντρική Ευρώπη.
• Εξ αιτίας αυτών των λανθασμένων κατευθύνσεων , η ελληνική αριστερή διανόηση γοητευμένη από την δυτικοευρωπαϊκή αμεριμνησία, και εγκλωβισμένη στα κρατικά δίκτυα εξυπηρέτησης, υποτίμησε την οξύτητα και ιδιαιτερότητες των εθνικών προβλημάτων και άφησε ένα πεδίο ελεύθερο στις φασίζουσες ιδεολογίες.
• Ιδίως στο επίπεδο της λαϊκής αυτοκατανόησης , η αμεριμνησία είχε δραματικές επιπτώσεις. Μια υβριδική ιδεολογία με στοιχεία αρχαιολατρίας, παγανισμού , ουφολογίας αναδύθηκε και ρίζωσε στη λαϊκή συνείδηση, μέσω ενός υποτιμημένου μηχανισμού τηλεπωλήσεων.Στο πρόσφορο έδαφος αυτής της ιδεολογίας, η φασιστική δεξιά αξιοποίησε την αριστερή αβελτηρία και κατάφερε να ενσωματώσει το αυθεντικό αίτημα μιας εθνικής αξιοπρέπειας σε ένα πολιτικό πλαίσιο ναζιστικής βίας.
•Χαρακτηριστικό αυτής της έρπουσας υβριδικής ιδεολογίας είναι η συγχρονισμένη απαξίωση της Ορθοδοξίας , η οποία βάλλεται ταυτόχρονα , για μια μεγάλη περίοδο τόσο ,από τις κοσμικές δυνάμεις της αριστεράς και του αντικληρικαλισμού, όσο και από το φασίζον ακροδεξιό φάσμα.
Η ανάλυση περιέχει μια εσωτερική συνοχή και δίνει μια λογική εξήγηση. Εν ολίγοις προτείνει μια έννοια "κενού" το οποίο καταλαμβάνει η ΧΑ περίπου ως υδραυλικό φαινόμενο. Δεν θα ήθελα να δω την ανάλυση στο σύνολο της,παρότι έχω σημαντικές αντιρρήσεις. Το κύριο πρόβλημα αυτών των αναλύσεων είναι ότι στηρίζονται στην προβληματική έννοια του " εθνομηδενισμού" .Ωστόσο η επισήμανση του ρόλου που έπαιξε η αμφίπλευρη διαμάχη με την τρέχουσα Ορθοδοξία στην άρθρωση του ακροδεξιού πόλου είναι πολύ ενδιαφέρουσα.
Σωστά επισημαίνει ο ΓΚ ότι υπάρχει μια συγχρονισμένη κριτική εναντίον της κρατούσας Ορθοδοξίας η οποία έχει ενδιαφέρουσες προεκτάσεις. Το ζήτημα είναι ότι, ενώ η αριστερά βάλει , ευλόγως , κατά της κρατούσας εκκλησίας , από την οπτική μιας κριτικής της κρατικής υπόστασης της , η φασιστική δεξιά έχει βαθύτερους και ουσιαστικούς λόγους για την επίθεση αυτή. Αυτούς τους άξονες του παγανιστικού φυλετισμού ας δούμε :
Εθνοπαγανισμός και Χριστιανισμός
• Η φασιστική μεταφυσική προσιδιάζει περισσότερο με τις σύγχρονες new age ιδεολογίες που βασίζονται σε μια έννοια διαρκών μετενσαρκώσεων και μεταμορφώσεων χωρίς ένα ρήγμα στον ιστορικό χρόνο. Στο συνεχές αυτού του χρόνου το οποίο χαράσσεται , αλλά δεν ρηγματώνεται, από ιστορικά ‘η άλλοτε από μυστικιστικά γεγονότα. Η έννοια του προαιώνιου αυτόχθονα δεν λειτουργεί μόνο ως ιστορικό ψευδοτεκμήριο ανωτερότητας αλλά κυρίως ως υπόστρωμα ενός ασάλευτου ομοιογενούς χρόνου εντός του οποίου υπάρχει μόνο βιολογική συνέχεια. Οι μεταφυσικές τομές που προϋποθέτουν οι μονοθεϊσμοί με χρονικά σημεία ορόσημα , ενός καταλυτικού πριν - μετά δεν μπορούν να αφομοιωθούν στον εθνοπαγανισμό γιατί αυτός προϋποθέτει ένα συνεχή χρόνο ο οποίος πληρώνεται από αέναες μεταμορφώσεις. (1)
• Υπάρχει μια διαφορά όσον αφορά τη φύση της στράτευσης. Η εθνοπαγανιστική στράτευση λειτουργεί με ένα διαρκές επίδικο τεχνικής απόδειξης. Κατά βάθος εξαρτάται απόλυτα από μια στεγνή επιστημονικοφανή μέθοδο λογικών και πραγματολογικών αποδείξεων οι οποίες υποτίθεται ότι παραμένουν στο περιθώριο εξ' αιτίας πολιτικών επεμβάσεων επί της γνώσης, έστω και διακηρύσσει προφανείς εξωφρενικές θέσεις. Αντιθέτως η θρησκευτική πίστη δομείται ,θεμελιώνεται σε μια μη αποδείξιμη στάση , η οποία αυτοεπιβεβαιώνεται εκ των υστέρων σε ένα εσχατολογικό ορίζοντα.(2)
• Ενώ ο εθνοπαγανισμός παραπέμπει μονίμως στη αρχηγικού φυσιογνωμία ενός ηγέτη με αρχαϊκά δεσποτικά χαρακτηριστικά , η Ορθοδοξία ουσιαστικά προαναγγέλλει το διαχωρισμό των εξουσιών μέσω του δυναμικού σχήματος της τριαδικότητας.(3)

Συγχύσεις στην κριτική προς την Ορθοδοξία
Στην τρέχουσα κριτική για την Ορθοδοξία γίνονται πολλές παρανοήσεις:


Συγχέεται αφ’ ενός μεν η κριτική προς την κρατική έκφραση του εκκλησιαστικού φαινομένου ( σκάνδαλα, πολιτικές προστασίες, οικονομικά εκκλησίας) , αφ' ετέρου με την κριτική για το ατομικό δικαίωμα λατρείας ( πρωτόγονοι τεχνικοί διάλογοι περί αντικειμενικής υπάρξεως θεού) και τελικά αποσιωπάται το ουσιώδες της πολιτικής θεολογίας, δηλαδή της διερεύνησης των βαθύτερων αλληλοσχετίσεων μεταξύ των θεολογικών δογμάτων και των πολιτικών εννοιών. Η κριτική για την αντιδραστική φυσιογνωμία της κρατικής εκκλησίας, η οποία όντως λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί ως υποκατάστατο του παλαιοδεξιού ρεύματος ή η ανάδυση ενός ερωτήματος περί υπάρξεως θεού ,υπό το φώς των τεχνολογικών εξελίξεων , δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τις τρέχουσες αναζητήσεις μιας δραστήριας θεολογίας και μιας ανήσυχης αριστεράς για τις ιστορικές συσχετίσεις πολιτικής και θεολογίας. Δεν είναι καθόλου τυχαία η σωρευμένη γραμματεία που έχει δημιουργηθεί από ριζοσπάστες αριστερούς διανοούμενους που ασχολούνται με την Πολιτική Θεολογία (Benjamin, Badiou, Zizek, Negri, Eagletton ,Agamben,κλπ) (4)
Μεταφυσική εναντίον κρατικής μεταφυσικής

Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι αν η ΧΑ αρδεύεται από μια μεταφυσική ιδιεολογία ,αλλά γιατί η ορθόδοξη μεταφυσική είναι ανήμπορη να λειτουργήσει ως ανάχωμα .Η μεταφυσική της ΧΑ δεν μπορεί να αποδομηθεί επειδή είναι απλά μεταφυσική. Η φασιστική εθνοουφολογία έχει διαβρώσει λαϊκές συνειδήσεις γιατί στον ανταγωνισμό με άλλες μεταφυσικές, κυριαρχεί ως τέτοια. Γιατί άραγε μια μεταφυσική της γυμνής βίας γίνεται κυρίαρχη σε μια κοινωνία που έχει μια ισχυρή θρησκευτική παράδοση και γραμματεία;


Η πρώτη απάντηση είναι ότι ο δομικός κρατισμός της εκκλησίας, την αποξενώνει από τα δρώμενα στις συνειδήσεις. Στο σημείο αυτό οι κλασσικές αντικληρικαληστικές κριτικές έχουν αξία.Η κρατικιστική δομή της κρατούσας Ορθοδοξίας και η λυμφατική έως ανύπαρκτη Πολιτική Θεολογία της, παρά την τεράστια παράδοση , ακύρωσε ουσιαστικά την όποια δυνητική της παρουσία ως παράγοντα αναχαίτισης των φασίζουσων ιδεών.
Όντας η ορθοδοξία η κρατική θρησκεία, γίνεται αυτομάτως διπλός στόχος, τόσο ως μηχανισμός εξουσίας όσο και ως μεταφυσική. Ο εθνοπαγανισμός έχει ένα πλεονέκτημα καθώς μπορεί να παρουσιάζεται ως αντισυστημικός , απέναντι στην θεσμική ορθοδοξία. Εδώ αξίζει να σημειωθεί , ότι ακριβώς ίδια οπτική βλέπουμε στην αντιμετώπιση του Ισλάμ , το οποίο ο εθνοπαγανισμός αντιμετωπίζει κυρίως ως κρατικό μόρφωμα παρά ως μεταφυσική. Το οξύμωρο είναι πως ανάμεσα στους μονοθεϊσμούς ,το Ισλάμ μέσω της αποστροφής του για την συμβολοποίηση και την αντιμετώπιση της φύσης ως οργανική ισορροπημένη θεϊκή κατασκευή είναι εγγύτερο προς μια πολιτική θεολογία παγανισμού.
Επιπροσθέτως ,με την ιστορική απόσυρση της αριστεράς από την κλασσική κομμουνιστική εσχατολογία, και την υποκατάσταση της με ένα νοσταλγικό αναχρονισμό του υπαρκτού ,ο εθνοπαγανισμός παραμένει μόνος στη διατύπωση ενός ψευδοπολιτικού μεσσιανισμού.
Με τον συνήθη απρόσμενο ελιγμό η ιστορία δημιουργεί μια νέα συνάντηση αριστεράς και χριστιανισμού ως αντίπαλοι του ζεύγους φασισμός - new age παγανισμός. Η αριστερή Εσχατολογία αναγκαστικά προσεγγίζει την Χριστιανική Πολιτική Θεολογία και αυτό δημιουργεί σχεδόν μια πλημμυρίδα επεξεργασιών, ενώ ο φασιστικός νεοπαγανισμός φλερτάρει μονίμως με ψευδοινδουστικές δοξασίες των αέναων μεταμορφώσεων. Στην περίπτωση μας η κρατικοποίηση της εκκλησίας , την καθιστά ευάλωτη στις κριτικές αλλά πολύ περισσότερο την καθηλώνει στον ιστορικό χρόνο , εντός του οποίου ο ανταγωνισμός με τον παγανισμό είναι αδύνατος. Εντός του ιστορικού χρόνου η γραμμική συνέχεια, λαών, εθνών φαίνεται φυσιολογική , και η φασίζουσα αφήγηση κερδίζει "από χέρι" .
Μια συμβατική κριτική ορίζει ως ανορθολογισμό τον νεοπαγανισμό, ως εάν στο ανώτερο επίπεδο των ιδεών υπάρχει μια αξιωματική συνεκτική θεωρία εντός της οποίας κρίνονται διάφορα ιδεολογήματα ως " διαψεύσιμα" .Στο επίπεδο των πολιτικών οραμάτων και υποσχέσεων , οι αξιωματικές θεωρίες μοιάζουν με τα μαθηματικά της συνολοθεωρίας όπου τα όρια ανακάλυψης ή επινόησης είναι δυσδιάκριτα , και επομένως τα αξιώματα κατατίθενται εκ των υστέρων για να υποβοηθούν την άρση των παραδόξων. Ο φασιστικός εθνοπαγανισμός είναι ανορθολογικός όσο ακριβώς και η χριστιανική ορθοδοξία και ο ιστορικός κομμουνισμός. Η σύγκρουση και τελικά η όποιας αποτίμηση δεν μπορεί να γίνει με βάση στο επίδικο της "λογικής" , αλλά στο επίδικο της οικουμενικότητας. Μόνο η έννοια της οικουμενικότητας μπορεί να αξιολογήσει όλους τους εσχατολογικούς«ανορθολογισμούς». Και δεν θέλει πολύ ανάλυση για να αποδειχθεί πως η εθνικιστική παγανιστική ουφολογία είναι μερική, αντι-οικουμενική εξ΄ ορισμού.Σταθεροποιείται και αποκτά στοιχειώδη συνοχή ,μόνο με προαπαιτούμενα την αυτοκατανόησης μια ειδικής φυλετικής ή πληθυσμιακής κατηγορίας. Απέναντι σε αυτό τον βάναυσο κατακερματισμό οι ιδέες μιας πολιτικής ή θεολογικής οικουμενικότητας , θα μπορέσουν να επικρατήσουν μόνο αν αναμετρηθούν στο επίπεδο των ιδεών χωρίς την κρατική προστασία. Όταν η πολιτική οικουμενική εσχατολογία ενεπλάκη με το κράτος , τα αποτελέσματα είναι γνωστά, ενώ τα ίδια συμπτώματα παραλυσίας παρουσιάζει η τρέχουσα θεολογική οικουμενικότητα καθώς λιμνάζει στις ροές του προϋπολογισμού.

(1)Πλήρης ανάλυση στο S.Zizek :"The Fragile Absolute or why is the Christian legacy worth fighting for (2000)"
(2) Μια εξαιρετική ανάλυση για την ισοδύναμη φύση της προσωπικής πολιτικής ή θρησκευτικής στράτευσης στο Alain Badiou "Saint Paul. The foundations of Universalism"
(3)Περισσότερα στο G.Agamben : "The Kingdom and the Glory"
(4)Μια πανοραμική ,σχεδόν σε μορφή εγκυκλοπαίδειας,παρουσίαση για τις βαθύτερες σχέσεις Αριστεράς και Θεολογίας και της σχετικής γραμματείας στο έργο του Roland Bοer "Critism of Heaven" και "Critisism of Religion"
Εικόνα:http://www.1st-art-gallery.com/Pal-Merse-Szinyei/Sketch-Of-Paganism-With-The-Figure-Of-Ninon-Szinyei-Merse-1869.html