Μερικές χιλιάδες χρόνια πριν o W.Reich αποκαλύψει το ψυχαναλυτικό υπόβαθρο του φασισμού ο Πλάτωνας στην Πολιτεία είχε καταθέσει πρώτος τον απόλυτο παραλληλισμό μεταξύ προσωπικοτήτων και πολιτευμάτων .Τα πέντε πολιτεύατε αντιστοιχούν σε αντίστοιχες προσωπικότητες (βασιλεία, τιμοκρατία ,ολιγαρχία, δημοκρατία, τυραννία ) ενώ ο Leo Strauss ανέλυσε την εντυπωσιακή αντιστοιχία με τους πέντε μεταλλουργικούς ανθρώπινους τύπους που κατέθεσε η Ησίοδος ( χρυσός ,ασήμι ,χαλκός ,ήρωες, σίδηρος) (1) .Η επισήμανση του Strauss είναι πως ο μοναδικός μη μεταλλουργικός τύπος ανθρώπου ,ο ιερός τύπος των ηρώων, αντιστοιχεί στην Δημοκρατία, ενώ οι μεταλλουργικοί ανθρώπινοι τύποι σε μη δημοκρατικά πολιτεύματα. Ας μη γελιόμαστε η αντιστοιχία ψυχολογίας της κοινωνίας και πολιτικής συνθήκης είναι απόλυτη. Ο μελετητής των ακραίων ιστορικών παραδειγμάτων G.Agamben ανέδειξε πρόσφατα την επικαιρότητα του Iustitium ,της ρωμαϊκής διπλής κατάστασης δημόσιου χαοτικού πένθους και άρσης της νομιμότητας.(2)
Μέσα στην κρίση έχει πυροδοτηθεί ένα κίνημα όπου τα κοινοβουλευτικά κόμματα διοργανώνουν μηχανισμούς αλληλεγγύης. Οι μηχανισμοί αυτοί γίνονται θεμελιακό συστατικό της δράσης τους και τελικά παράγοντες συγκρότησης της φυσιογνωμίας τους. Δεν είναι μυστικό πως η ακροδεξιά έχει κατορθώσει να δημιουργήσει ένα αστικό μύθο περί εμπράγματης αλληλεγγύης. Ο πραγματικός μύθος προκάλεσε μια ανησυχία και σήμερα η αριστερά προχωρά με μια τυπική top down απόφαση στην κατασκευή ενός εκτεταμένου δικτύου αλληλεγγύης.
Η έξαρση της κομματικής αλληλεγγύης αποτελεί μια θετική εξέλιξη καθώς υλοποιεί το στοιχειώδες καθήκον μιας ηθικής στάσης για την συγκρότηση της κοινωνίας. Ταυτόχρονα αποκαλύπτει τις ανεξάντλητες δυνατότητες της αυτενέργειας η οποία μπορεί να υπερβεί σε αποτελεσματικότητα και καινοτομία τις άκαμπτες κρατικές δομές .Σε κάθε ιστορική κρίση οι κοινωνίες κρίθηκαν με τους βαθμούς άδολης συμπαράστασης που ανέπτυξαν.Το ζήτημα είναι ότι με ένα παράδοξο τρόπο ,ενώ οι δομές αλληλεγγύης δημιουργούν ένα νέο επίπεδο λειτουργίας της κοινωνίας το οποίο τελικά την καταπραΰνει και την εμπλουτίζει ,από μια άλλη πλευρά δημιουργούν νέα υβριδικά ανταγωνιστικά υποκείμενα πολιτικής θεολογίας. Δημιουργείται μια ένταση μεταξύ δομών που παρέχουν αλληλεγγύη η οποία προσιδιάζει στον ανταγωνισμό μεταξύ ιεραποστολών. Η ιεραποστολή έχει την ειλικρίνεια της τελετουργίας: σε βοηθώ όχι για να σε προσηλυτίσω , καθώς η αλληλεγγύη μου είναι θεμελιακά άδολη και πλεονασματική, αλλά για να προσηλυτιστείς από μόνος σου. Ακόμη και στην περίπτωση της ακροδεξιάς η αλληλεγγύη έχει ένα εσωτερικό βαθμό ευρυχωρίας: είναι γενική για όλους τους Έλληνες ανεξαρτήτως κομματικής προτίμησης. Τελικά, λοιπόν, η συνθήκη της κομματικής ιεραποστολής είναι τυπικά διαυγής.
Η πολύπλευρη αλληλεγγύη, λοιπόν, αυξάνει τη σταθερότητα της κοινωνίας αλλά δημιουργεί νέους ιδιόρρυθμους δεσμούς εξάρτησης που επιτείνουν τον κατακερματισμό από μια άλλη οπτική. Τα πιο διαφορετικά υποκείμενα ανεξάρτητα της φύσης και του σκοπού τους , κατασκευάζουν αναπτυγμένους μηχανισμούς αλληλεγγύης που τους εξασφαλίζουν κοινωνική αποδοχή : μαφιόζοι, θρησκευτικές σέκτες,ναρκωσυμμορίες ,ισλαμικά κινήματα ,χριστιανικές αποστολές όλοι δημιουργούν το κοινωνικό τους χώρο. Δημιουργείται ένα νέο πεδίο όπου αναδύεται ο ανταγωνιστικός Homo solidarietatis .Η διαμάχη αναδύεται ως διαμάχη προσηλυτισμού. Δεν υπάρχει αντιμαχία για τα επίδικα της πολιτικής αλλά για τους ποσοτικούς δείκτες μιας φαινόμενης άδολης αλληλεγγύης η οποία λειτουργεί ως βαθμός μηδέν της πολιτικής. Στο επίπεδο αυτό η σχέση πολιτικής αλληλεγγύης αντιστρέφεται: επειδή οποιαδήποτε συλλογική αλληλεγγύη είναι πολιτική δηλαδή θεμελιακά διχοτομική , πολωτική, η αλληλεγγύη διογκώνεται μέσω της αναίρεσης της ουσίας της ως καθολικής , συνεκτικής. : η πολιτική θεολογία στην απόλυτη έκφραση της.
Αν σκεφτούμε με μαθηματικούς όρους η μπαντιουική συνολοθεωρία (3) είναι χρήσιμη.Η κοινωνία έχει διπλές σχέσεις συνόλου προς υποσύνολα και συνόλου προς στοιχεία .Οι κρατικές λειτουργίες καθηλώνουν μονίμως τα άτομα στις σχέσεις συνόλου προς στοιχεία .Αυτές οι σχέσεις έχουν μαθηματική απεικόνιση ως σχέσεις ανήκειν. Αντιθέτως οι κοινωνικοί δεσμοί , οι συλλογικότητες απεικονίζονται ως σχέσεις συνόλου υποσυνόλων , σχέσεις συμπεριλαμβάνεσθαι. Οι κοινωνικοί δεσμοί είναι πολλαπλοί , δαιδαλώδεις , απείρως πολλαπλάσιοι των σχέσεων ατόμων. Η αλληλεγγύη λειτουργεί ακριβώς στο επίπεδο των σχέσεων κράτους ατόμου ( ανήκειν) γιατί τόσο ο πάροχος της αλληλεγγύης καταστατικά δεν μπορεί να συμπλεχθεί με άλλους πάροχους , αλλά γιατί ο δέκτης της αλληλεγγύης είναι θεμελιακά μόνος. Οι μηχανισμοί εθελοντικής αλληλεγγύης λειτουργούν ακριβώς όπως οι κρατικές δομές ανακούφισης: ο δέκτης είναι ένα στοιχείο ενός συνόλου. Τόσο το υποσύνολο των παρόχων αλληλεγγύης είναι αδύνατο γιατί οι ίδιοι είναι καταστατικά πολωμένοι, όσο και οι δέκτες της αλληλεγγύης είναι πραγματικά άτομα. Η αλληλεγγύη έχει μορφολογικά χαρακτηριστικά κρατικής δομής και επομένως καθηλώνει τους δέκτες πχ το σωματείο δεκτών αλληλεγγύης από την εκκλησία είναι αδύνατο να συγκροτηθεί και να διεκδικήσει τα δικαιώματα του.
Ωστόσο ας ξαναγυρίσουμε στην Πλατωνική συσχέτιση πολιτεύματος προσωπικότητας. Μήπως η συγκυρία τελικά εδράζεται στον Homo Solidarietatis , μήπως τον έχει ως προϋπόθεση στοιχειώδους λειτουργίας; Μήπως ο πληθωρισμός ιεραποστολών φτάνει την πολιτική στο όριο της; Η κρίση δημιουργεί ανάγκες αλληλεγγύης , τις οποίες καλύπτουν οι «Homο Solidarietatis» . Στο ίδιο ιστολόγιο γράφαμε πριν μερικά χρόνια : οι τυπικές οργανώσεις συγκροτημένης πολιτικής θεολογίας είναι το μέλλον (4).Η κρίση επιτάχυνε το μέλλον και δεν είναι τυχαία πως και αλλού έγκαιρα επεσήμαναν το φαινόμενο (5).(1) πηγή εδώ
(2)πηγή εδώ
(3) πηγή εδώ
(4)πηγή εδώ
(5)πηγή εδώ
Στο ίδιο κλίμα: Zombies και υγειής ατομισμός (LLS)
Εικόνα:http://liquidnight.tumblr.com/post/259845034/luis-scafati-illustration-from-his-own-edition-of
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου